Omgaan met ingrijpende gebeurtenissen

Afgelopen maand vond er een schietpartij plaats met ingrijpende gevolgen in Luik, recht tegenover de gebouwen van een van Pulso’s trouwe klanten. Vanuit deze gebeurtenis vonden we het een goed idee om de gevolgen van zulke traumatische ervaringen op een rijtje te zetten zodat iedereen zich bewust wordt van het effect, en zichzelf kan scannen op mogelijke gevolgen die hij op zij ervaart ten gevolge van deze of elk andere (persoonlijke) ingrijpende gebeurtenis.

De gevolgen kunnen voelbaar zijn zowel op emotioneel, fysiek als gedragsmatig niveau, waarbij de grond van onder je voeten lijkt weg te zakken. Je kan 1 of meerdere signalen bij jezelf ondervinden. Indien je jouw situatie herkent in onderstaande, blijf er dan niet mee zitten en richt je tot je huisarts, interne medische of sociale dienst of het Employee Assistance Programme via onderstaand nummer. Merk je signalen op bij één van je collega’s, spreek hem of haar er dan over aan en verwijs hen indien nodig naar bovenvernoemde kanalen.

Ingrijpende gebeurtenissen die je overkomen hebben veelal een dramatische impact op je dagelijks functioneren. De emoties die ermee gepaard gaan, zoals verdriet, angst, boosheid tot zelf woede, hebben je stevig in hun greep en het is niet altijd even gemakkelijk om terug ademruimte te vinden of het evenwicht in je leven te herstellen. Het is in eerste instantie belangrijk om te weten dat wat je meemaakt een normale reactie is op een abnormale situatie. Het willen wegduwen van de gevolgen die je ervaart verzwaart veelal de emotie en duwt je in een richting waar je eigenlijk niet in wil gaan. We zetten een aantal emotionele reacties op een rij die je kan ervaren:

• Je schuldig voelen omwille van dingen die jij gedaan hebt of dingen die je juist niet gedaan hebt, of doordat je er beter uitgekomen bent dan anderen die betrokken waren bij het incident
• Hulpeloosheid, waarbij je niet langer in staat bent om je gevoelens en/of gedachten tot zelfs je hele leven onder controle te houden.
• Een frequent gevoel om in tranen uit te willen barsten.
• Boosheid omwille van het gebeurde, boos op de oorzaak van jouw zware emotionele last die je plots te dragen hebt.
• Overwelmd worden door een groot onrechtvaardigheidsgevoel.
• Het zou best kunnen dat je het gevoel hebt niet of onvoldoende steun te vinden bij anderen waardoor je je meer gaat afzonderen.

Na een ingrijpende gebeurtenis, kan je mogelijks één of meerdere fysieke reacties ervaren. Het is belangrijk om deze zo snel mogelijk te detecteren, zodat je ze ook op de juiste manier kan behandelen. Mogelijke fysieke reacties zetten we graag even voor je op een rij. Ondervind je echter nog andere fysieke klachten die plots opduiken na de gebeurtenis, is de kans groot dat ook deze deel uit kunnen maken van onderstaande lijst:

• Spanningsklachten, hoofdpijn en spierpijn
• Rusteloosheid
• Concentratieproblemen, zowel op het werk als thuis, bijvoorbeeld door meer fouten te maken, meer tijd nodig voor dagdagelijkse taken, of meer dagdromen.

• Denken dat je gevoelloos bent geworden
• Slaapproblemen: je kan een verandering in je slaappatroon ervaren zoals moeilijkheden om in slaap te geraken, erg vroeg wakker worden, of het hebben van nachtmerries.
• Flashbacks hebben van de gebeurtenis: deze kunnen visuele beelden zijn en kunnen plots opkomen door andere gewaarwordingen zoals smaken en geluiden.
• Gevoeliger voor luide geluiden of plotse bewegingen, vooral als ze je doen herinneren aan je nare ervaring.
• Verlies van eetlust of overmatige eetbuien

Wellicht ervaar je nadien ook veranderingen in je gedrag na zo’n ingrijpende gebeurtenis. Als deze opgemerkte veranderingen blijven duren, is het belangrijk tijdig de nodige stappen te zetten naar hulpverlening toe, via je arts of het EAP. Mogelijke gedragsmatige veranderingen die zouden kunnen optreden zijn:

• Je angstig voelen om terug te keren naar de plaats van de gebeurtenis.
• Heel gevoelig zijn voor bepaalde zaken die je doen herinneren aan het incident en ze proberen te vermijden.

• Verliezen van interesse in dingen die je vroeger graag deed, of in sociale activiteiten.
• Verandering in je libido.
• Verlies van interesse in je dagelijkse routine.
• Verlies van je zelfvertrouwen en het geloof in je vaardigheden om om te gaan met problemen.
• Je snel geïrriteerd voelen.
• Stijging van je alcohol consumptie.

Wat kan je nu doen wanneer je fysieke en/of gedragsmatige veranderingen ondervindt nadat je slachtoffer werd van een ingrijpende gebeurtenis? Geef jezelf de nodige tijd om deze gebeurtenis een plaats te geven. In de meeste gevallen gaan deze reacties en veranderingen vanzelf weer weg, waarbij zelfzorg en steun uit de eigen omgeving heilzame factoren zijn. Mochten deze veranderingen toch van blijvende aard zijn, of al een behoorlijk lange periode actief zijn (meerdere weken) willen we je graag oriënteren naar het Employee Assistance Programme, om de nodige psychologische ondersteuning te bekomen. Een van onze psychologen of therapeuten kan je helpen doorheen deze moeilijke en aangrijpende periode, waardoor je er niet alleen door hoeft te gaan. We geven nog een aantal nuttige tips mee:

• Herinner jezelf eraan dat het na een traumatische gebeurtenis normaal is dat je je zo voelt.
• Praat indien mogelijk over het incident met anderen: lotgenoten, betrokkenen, familie en vrienden en/of professionele hulpverleners.
• Gebruik niet teveel alcohol – door buitensporig gebruik van alcohol kunnen de zaken snel uit de hand lopen.

• Wees je bewust van een overdrive. Het kan schadelijk zijn om teveel activiteiten te doen omdat dat de aandacht afleidt van de hulp die je eigenlijk nodig hebt.
• Neem niet te veel hooi op je vork, gun jezelf de tijd om jezelf terug te vinden
• Focus je op rust en relaxatie, door activiteiten te doen waarbij je mentaal en fysiek kan herstellen.
• Blijf in contact met de mensen die je nauw aan het hart liggen. Contacten kunnen helpen om eenzaamheid, die veel mensen ervaren na een traumatische ervaring, te vermijden.
• Probeer zoveel mogelijk terug te gaan naar een normaal leven.
• Probeer herinneringen niet volledig te vermijden. Totale vermijding van de ervaring en de herinneringen kunnen het proces van herstel bemoeilijken.
• Herinner je eraan dat dit een voorbijgaande fase is. Doorheen de tijd herstelt het merendeel van de mensen volledig
• Als na een maand of langer je reacties erger worden dan dat ze verbeteren, moet je nodig verder hulp zoeken.